วันอาทิตย์ที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2553

โรคหลอดเลือดสมองอุดตัน การป้องกันและการรักษา

สวัสดีครับ ต่อไปเรามาดูถึงวิธีการป้องกันโรคเส้นเลือดสมองอุดตันกันครับ ซึ่งการป้องกันนั้นแน่นอครับว่าทำได้ง่ายกว่าการรักษามากมายนัก

สำหรับการป้องกันที่ดีที่สุดเลยก็คือ การระวังไม่ให้เลือดเราจับตัวเป็นก้อน หรือตกตะกอนนั่นเองครับ ซึ่งสามารถทำได้หลายวิธีได้แก่
1. การลุกเดินหรืออกกำลังกายเบาๆทุก 1-2 ชั่วโมงหากต้องโดยสารหรือนั่งทำงานเป็นเวลานานๆ การลุกขยับตัวบ่อยๆจะช่วยให้เลือดเก่าที่คั่งค้างอยู่ส่วนปลายได้ไหลกลับเข้าสู่หัวใจได้ ที่สำคัญยังเป็นการป้องกันโรคหลอดเลือดขอดที่เป็นตัวกระตุ้นให้เลือดเราตกตะกอนง่ายขึ้นด้วยครับ
2. การกินอาหารที่มีวิตามิน K ที่ช่วยป้องกันการแข็งตัวของเลือด ซึ่งพบได้มากในเนื้อสัตว์ นม เนย น้ำมันมะกอก น้ำมันถั่วเหลือง เป็นต้น แต่ก็ไม่ถึงขนาดจำเป็นต้องกินเสริมนะครับ แค่กินอาหารให้เพียงพอไม่ถึงกับขาดก็น่าจะเพียงพอแล้ว เพราะการได้รับวิตามิน K มากเกินไปจะทำให้เม็ดเลือดแดงแตกได้
3. การกินยาบางชนิดเช่น แอสไพริน แอสไพรินมีสรรพคุณในการลดปวด ทั้งยั้งช่วยลดการจับตัวของเลือดได้ด้วย ในคนที่เสี่ยงกับโรคสมองขาดเลือด แพทย์มักจะให้เบบี้แอสไพรินกินเป็นประจำ เพื่อช่วยลดโอกาสที่จะเกิดโรคได้ แต่การกินแอสไพรินต่อเนื่องมีข้อควรระวังคือ ภาวะเลือดออกไม่หยุด ดังนั้นจึงควรกินภายใต้การดูแลของแพทย์หรือเภสัชกรนะครับ

เห็นไหมครับว่าการป้องกันไม่ยากเลย แต่การรักษาโรคหลอดเลือดสมองอุดตันนั้นยากมาก หลายคนต้องกลายเป็นคนพิการทั้งๆที่กำลังจะนั่งเครื่องบินไปเที่ยว โดยหลักการแล้วเมื่อมีอาการจำเป็นต้องรีบพาไปพบแพทย์ให้เร็วที่สุด เพราะโอกาสเสียชีวิตจะสูงกว่าโรคหลอดเลือดสมองตีบธรรมดา เพราะโดยมากแล้วเส้นเลือดที่ถูกอุดตันมักเป็นเส้นเลือดที่มีขนาดใหญ่ เปรียบเสมือนท่อน้ำประปาที่มีขนาดใหญ่อุดตัน จะทำให้แขนงของท่อนั้นขาดน้ำไปทั้งหมด ซึ่งอาจกินบริเวณกว้างมาก จึงทำให้ความพิการที่เกิดขึ้นรุนแรงมากจนถึงขนาดเสียชีวิตได้

ที่น่ากลัวกว่านั้นก็คือแทบไม่มีสัญญาณเตือนใดๆเลย อยู่ๆก็หมดสติไปได้เลย ดังนั้นพยายามให้ความสำคัญกับการป้องกันมากๆนะครับ

โรคหลอดเลือดสมองอุดตัน (Ischemic Stroke)

สวัสดีครับ หายไปนานเลย สำหรับวันนี้เราจะมาพูดกันถึงเรื่องโรคสมองอีกชนิดหนึ่ง ซึ่งมีความน่ากลัวไม่แพ้กับโรคเส้นเลือดสมองตีบเลย นั่นก็คือโรคหลอดเลือดสมองอุดตันครับ

จากชื่อนั้นคงพอเข้าใจได้ไม่ยากนะครับว่าเกิดจากการที่สมองขาดเลือด ซึ่งสมองเป็นอวัยวะที่ได้รับเลือดผ่านทางเส้นเลือดสมองเท่านั้น และสมองส่วนใดส่วนหนึ่งก็จะได้รับเลือดผ่านเส้นเลือดสมองที่จำเพาะเจาะจงเหมือนกัน คล้ายๆกับการจ่ายน้ำประปาผ่านท่อนั่นแหละครับ ทีนี้เมื่ออยู่ๆท่อเกิดอุดตันไม่ว่าจะจากสาเหตุใดๆก็ตาม เช่นมีสิ่งแปลกปลอมเข้าไปอุดท่อ หรือตัวท่อเกิดตะกอนเกาะหนาขึ้นมาเองจนน้ำไหลผ่านไม่ได้ ก็จะทำให้ส่วนปลายที่ท่อนั้นไปเลี้ยงขาดน้ำหรือขาดเลือดนั่นเอง

สิ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับสมองนั้นมีอยู่สองอย่างนั่นคือ กลูโคสกับออกซิเจน และทั้งสองอย่างนี้ถูกนำพาไปด้วยเลือด เมื่อสมองขาดปัจจัยหลักสองอย่างนี้ก็จะตายลงในระยะเวลาอันสั้นเพียงไม่กี่นาทีเท่านั้น อาการที่จะเกิดขึ้นก็คือ พูดไม่ชัด หน้ามืด หายใจหอบ เวียนศีรษะ อ่อนแรง อาเจียน แรงหน่อยก็อาจหมดสติ หรือแม้กระทั่งเสียชีวิตก็ได้ ถ้าหากส่วนที่ขาดเลือดนั้นเป็นก้านสมอง ซึ่งมีส่วนควบคุมการหายใจอยู่ อาการที่เกิดขึ้นเหล่านี้จะขึ้นอยู่กับบริเวณใดของสมองที่ขาดเลือด โดยส่วนมากแล้วโรคสมองขาดเลือดจะมีบริเวณที่เป็นบ่อยๆไม่กี่จุด และโดยมากมักไม่ค่อยเกิดการอุดตันของเส้นเลือดขนาดใหญ่มากนัก เว้นเฉพาะกรณีที่เป็นการอุดตันจากลิ่มเลือดที่หลุดมาจากบริเวณอื่นเช่นเส้นเลือดใหญ่ที่น่องเป็นต้น

โรคเส้นเลือดสมองอุดตันที่มักจะได้ยินกันบ่อยๆก็คือ โรค Economy class syndrome หรือโรคเส้นเลือดสมองอุดตันจากการนั่งเครื่องบินชั้นประหยัดนั่นเองครับ เพราะโดยมากแล้วการโดยสารชั้นประหยัดจะทำให้เราไม่ค่อยได้เคลื่อนไหวทำให้เลือดตกตะกอนและจับตัวเป็นก้อนได้ง่าย หลังจากนั้นก้อนเลือดที่เกิดขึ้นก็จะหลุดลอยไปตามเส้นเลือดไปอุดตันตามที่ต่างๆ ซึ่งส่วนมากมันชอบจะไปที่สมองไม่ก็หัวใจ ทำให้เกิดการขาดเลือดเฉียบพลันถึงขนาดเสียชีวิตได้ครับ

เป็นอย่างไรบ้างครับ น่ากลัวใช่ไหม บทความต่อไปจะมาพูดถึงวิธีป้องกันและรักษากันนะครับ